Program „Czyste powietrze” – na czym polega i jak skorzystać z dopłat

Program „Czyste powietrze” – główne założenia i beneficjenci

„Czyste powietrze” to program, którego głównym założeniem jest zmniejszenie/uniknięcie emisji pyłów oraz innych zanieczyszczeń, które dostają się do atmosfery za sprawą domów należących do osób fizycznych.

Program skupiony jest na wymianie starych pieców, kotłów na paliwo stałe oraz termomodernizacji domów jednorodzinnych.

Dzięki połączeniu tych dwóch aspektów można efektywnie i odpowiedzialnie zarządzać energią. Dodatkowo, oprócz ochrony środowiska można także poprawić stan domowego budżetu.

Beneficjentami programu są właściciele/współwłaściciele domów jednorodzinnych oraz osoby, które otrzymały pisemną zgodę na rozpoczęcie budowy.

Aby przystąpić do projektu, konieczne jest spełnienie podstawowego warunku: w budynkach istniejących jest to wymiana starego pieca lub kotła na paliwo stałe na nowe źródło ciepła spełniające wymogi programu, a w obiektach w budowie – zakup oraz montaż nowego źródła ciepła, które będzie spełniać wymagania programu.

Budżet programu „Czyste Powietrze”

Program przewiduje zwrot części poniesionych kosztów przez inwestorów w ramach działań mających na celu ograniczenie zużycia energii i uchodzenia szkodliwych substancji do atmosfery. Pomoc jest oferowana w dwóch wariantach: dotacji oraz pożyczki. Na realizację projektu zaplanowano 103 mld złotych. Ustalone zostały także limity dotyczące dotacji w przypadku poszczególnych gospodarstw. Maksymalny koszt, od którego jest liczona dotacja to 53 tys. zł, a gdy wartość inwestycji przekroczy tę kwotę, dodatkowe koszty mogą zostać dofinansowane w formie pożyczki. Jest ona oprocentowana zmiennie, ale nie więcej niż WIBOR 3M + 70 pkt bazowych i nie mniej niż 2% rocznie. Najważniejsze dane przedstawia poniższa grafika.

Na jakie inwestycje można uzyskać dofinansowanie?

Program obejmuje konkretne działania związane z realizacją celu.

Dofinansowanie można uzyskać na:

• wymianę starych źródeł ciepła na nowe spełniające wymagania projektu;
• docieplenie przegród budynku;
• wymianę stolarki drzwiowej i okiennej;
• montaż lub modernizację instalacji CO oraz CWU;
• instalację OZE (kolektory oraz panele fotowoltaiczne);
• montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła.

Przedsięwzięcie nie może być realizowane jedynie w budynkach, które są wykorzystywane wyłącznie sezonowo (domki letniskowe). Zakupione urządzenia grzewcze muszą spełniać odpowiednie wymogi. Kotły na paliwo stałe (biomasę/węgiel) muszą spełniać wymogi rozporządzenia Komisji UE 2015/1189, kotły na paliwo gazowe i olej opałowy mają spełniać wymagania klasy efektywności energetycznej minimum A, a pompy do celów grzewczych minimum A+. Dodatkowo warunkiem pozwolenia na wymianę kotła na węglowy jest brak możliwości podłączenia lub uzasadnienia takiego podłączenia do sieci ciepłowniczej czy sieci dystrybucji gazu.

Czas realizacji projektu – najważniejsze terminy

Ostateczny termin realizacji projektu mija w 2029 roku, ale tylko do końca 2027 będą podpisywane umowy z osobami, które złożą odpowiedni wniosek w tym celu. Nieprzekraczalne terminy związane z realizacją projektu przedstawia poniższa grafika.

Jak dostać dofinansowanie – najważniejsze kroki

Procedura związana z przyjmowaniem wniosków, ich rozpatrywaniem i realizacją składa się z kilku etapów. Jakie kroki należy wykonać? Czytajcie poniżej.

1. Zapoznaj się ze szczegółami naboru: program priorytetowy, formularz wniosku, załączniki instrukcja do nich, regulamin. Wszystkie potrzebne dokumenty znajdują się na stronach internetowych WFOŚiGW lub w ich siedzibach.
2. Sprawdź stan obecny budynku oraz jego potrzeby. Powinny zostać określone w audycie energetycznym lub przedstawione w uproszczonej analizie energetycznej zweryfikowanej przez przedstawiciela Funduszu. Wymagany jest audyt energetyczny, który określi nie tylko zakres i parametry termomodernizacji, ale także wskaże wariant optymalny pod względem finansowym. To działanie potrzebne przed realizacją przedsięwzięcia.
3. Wypełnij i złóż wniosek o dofinansowanie. Pamiętaj o wytycznych, w tym o liście niezbędnych dokumentów, które podaje właściwy lokalizacji budynku WFOŚiGW na swojej stronie internetowej. Ważne znaczenie mają chociażby dane potwierdzające dochód.
4. Poczekaj na weryfikację wniosku przez przedstawiciela Funduszu. Stwierdzi on po wizytacji, czy stan budynku jest zgodny z danymi zawartymi we wniosku.
5. Podpisz umowę o dofinansowanie. Przygotuje ją Fundusz po pozytywnym rozpatrzeniu złożonego wniosku.
6. Złóż wniosek dotyczący płatności. Pieniądze mogą być wypłacone w kilku ratach po zrealizowaniu kolejnych etapów prac. W razie zmian na etapie modernizacji budynku należy wystąpić o korektę umowy.
7. Zakończenie przedsięwzięcia. Wizyta przedstawiciela Funduszu potwierdzi realizację planowanych prac. Dodatkowa kontrola jest także możliwa w okresie jego trwania (w terminie do 3 lat).
8. Rozliczenie przedsięwzięcia następuje po pozytywnej weryfikacji realizacji przedsięwzięcia przez przedstawiciela Funduszu.

Ile otrzymam dofinansowania?

Forma oraz wysokość dofinansowania zależy przede wszystkim od miesięcznego dochodu na osobę w gospodarstwie domowym wnioskodawcy, który jest liczony zgodnie z metodyką opisaną w instrukcji do wypełnienia wniosku (na podstawie zasad programu Rodzina 500+). Progi dotacji są uzależnione od dochodów uzyskiwanych miesięcznie w przeliczeniu na jedną osobę w rodzinie. Największą maksymalną dotację otrzymają te gospodarstwa domowe, w których dochód na osobę nie przekracza 600 zł. Najważniejsze wskaźniki przedstawia poniższa tabela.